In dit 3e artikel over kwalitatief installeren van PV-systemen alles over de risico’s van gebrekkige of ontbrekende voorinspecties van daken.
Het mag misschien logisch lijken, dat je bij grotere commerciële projecten éérst het dak inspecteert voordat je aan een ontwerp van een PV-systeem begint. Maar dat blijkt toch helaas niet altijd te gebeuren. En de consequenties daarvan werden pijnlijk zichtbaar na inspecties van diverse schadegevallen aan PV-systemen als gevolg van de stormen die Nederland in Februari teisterden.
Uit schadeonderzoek door onafhankelijke experts van vele verschillende systemen, bleek namelijk regelmatig dat het ontwerp en/of de ballastering van het PV-systeem niet geschikt was voor de daadwerkelijke situatie op locatie. Er werd te weinig geballasteerd, er werden te weinig bevestigingsmaterialen gebruikt of er lagen panelen te ver in de randzone waardoor ze vatbaarder waren voor wind. Was er van tevoren een goede schouw gedaan van de daadwerkelijke situatie op het dak en waren parameters zoals dakoppervlakte, type en kwaliteit van de dakhuid, hoogte van het dak overeenkomstig de praktijk vastgesteld, dan had het ontwerp van het systeem in ieder geval een betrouwbaarder en veiliger installatie- en ballasteringsplan opgeleverd.
Voorinspectie van het dak en kennis van de situatie ter plekke is dus cruciaal in het vaststellen van de juiste parameters voor je uiteindelijke ontwerp. Hieronder zetten we een paar voorbeelden op een rij en vertellen we hoe deze – door het ontbreken van een inspectie vooraf – zouden kunnen leiden tot schade aan een dak en/of PV-systeem:
- Hoogte van het dak: hoe hoger het dak, hoe hoger de winddruk waarmee gerekend moet worden. Als je dus een te lage dakhoogte invoert in je ontwerpsoftware, zal er of te weinig ballast berekend worden voor een platdak systeem of te weinig bevestigingsmaterialen voor een schuin dak systeem. Met alle mogelijke gevolgen van dien.
Afschot plat dak: als de helling van een plat dak (om bijvoorbeeld regenwater af te kunnen voeren) te laag wordt vastgesteld (3 graden ipv 7 graden), kan het geïnstalleerde PV-systeem na een forse wind gaan bewegen (‘wandelen’) op het dak. En dat wil je niet. Dit kan namelijk leiden tot schade aan je systeem of aan je dakhuid. Verlijmen of verankeren was dan een betere oplossing geweest als er een goede schouw gedaan was. - Nokken en goten: als er in het ontwerp geen rekening gehouden wordt met snijlijnen tussen twee dakvlakken (nok) of goten en die blijken er op de dag van installatie wel degelijk te zijn, kan dat betekenen dat je het ontwerp moet aanpassen: je zult de velden moeten opbreken in kleinere wat leidt tot meer ballast door onderbreking van de stijfheid van het veld. En waarschijnlijk betekent dit ook dat je minder panelen op het dak kwijt kunt.
- Omliggende bebouwing: het kan wel eens voorkomen dat er op basis van Google maps een ontwerp gemaakt wordt voor een plat dak systeem. En dan blijkt ineens op de dag van installatie, dat de aangrenzende gebouwen aan één kant, die wel op Google maps stonden inmiddels tegen de vlakte gegaan zijn. En dan moet je dus in feite opnieuw gaan ontwerpen omdat de terreincategorie van bebouwd naar wellicht onbebouwd gegaan is. En die categorieën rekenen met een andere winddruk en leveren dus een ander ontwerp plus ballasteringsplan.
- Kwaliteit dak en dakhuid: logischerwijs moet informatie over het dak verzameld worden om onder andere de maximale dakbelasting en puntdrukbelasting en type dakbedekking te weten. Maar ook de actuele kwaliteit van het dak en dakbedekking moet vastgesteld worden. Kan er überhaupt op geïnstalleerd worden? Bij pvc-dakbedekking bijvoorbeeld, wordt de pvc in brede banen op het dak aangebracht. Deze banen worden verlijmd of (gedeeltelijk) mechanisch aan het dak bevestigd. Volgens voorschriften van de leverancier kan het zijn dat de pvc-banen op een bepaalde manier gelegd moeten worden om te voorkomen dat de wind vat krijgt op één lange strook. Want dan kan er schade aan het dak en pv-systeem veroorzaakt worden. Als bij een voorinspectie dus blijkt dat de pvc-banen niet volgens de richtlijnen van de leverancier gelegd zijn, is het niet verstandig om de installatie voort te zetten voordat dit probleem is opgelost.
- Afwatering: wat is de status en kwaliteit van de afwatering? Kunnen er plassen ontstaan, bijvoorbeeld door een onderconstructie dat water tegenhoudt? Dit soort problemen wil je vooraf opgelost hebben om te voorkomen dat ze in een later stadium voor schade kunnen zorgen. Denk aan ijsvorming in de winter of kabels die blootgesteld kunnen worden aan water in plassen.
- Obstakels: Obstakels zijn niet altijd zichtbaar op foto’s of op google maps. Er kunnen altijd nog later extra dakdoorvoeren, airco-units, warmtepompen etc. zijn geplaatst die nog niet bekend waren. Als in de praktijk blijkt dat er iets in de weg staat, kan het niet de bedoeling zijn om ter plekke de configuratie van een segment aan te passen, of panelen op andere plekken vast te leggen aan een ander segment zonder dat daarbij gelet wordt op de ballast en/of bevestigingsmiddelen.
En zo zijn er nog wel meer voorbeelden te bedenken. Het belang van een goede voorinspectie bij grotere en complexere projecten mag in ieder geval duidelijk zijn.
Je kunt zo’n inspectie overigens op verschillende manieren doen. Tegenwoordig worden er door specialisten geavanceerde drone-inspecties aangeboden. Die zijn er in verschillende vormen waarbij drones die een point cloud maakt van je dak, waarbij je een zeer gedetailleerde 3d opname van je dak krijgt, de meest waardevolle is.
In het volgende artikel gaan we verder over locatiebepaling bij ontwerp: hoe bepaal je de belangrijkste factoren en wat is de invloed ervan op de veiligheid van je systeem.
Dieuwke Boersma
Chief Technology Officer Esdec Solar Group
PS: Esdec organiseert met grote regelmaat webinars over de calculator, de ontwerpsoftware van Esdec. Deze zijn gratis en door iedereen te volgen. Een handige, online demonstratie van de calculator, met voldoende ruimte om vragen te stellen. Kijk hier wanneer de eerstvolgende webinar gehost wordt.
